Мирзо-Улугбек атындагы Өзбекстан Улуттук университетинин академиги Бакридин Зарипов менен физиолог, биология илимдеринин доктору Гүлсара Ахмедова тарабынан даярдалган “Адам жана жаныбарлардын физиологиясы” окуу китеби Абу-Дабиде өткөн 34-Эл аралык китеп жарманкесинин катышуучуларынын зор кызыгуусун жаратты. Көргөзмөнүн катышуучулары бул окуу китебин англис, араб жана башка тилдерге которуп басып чыгарууну сунушташты.

Физиологияны көбүнчө жашоо жөнүндөгү илим деп аташат, анткени бул фундаменталдык илим организмдин тиричилик процесстерин, аны түзгөн физиологиялык системаларды, ошондой эле жашоо процесстерине тышкы чөйрө факторлорунун таасирин изилдөөчү медицина менен ветеринария илиминин негизи болуп саналат. Жөнөкөй сөз менен айтканда, физиология адамдын өнүгүү процессинде – онтогенезде жана филогенезде аң-сезимди, ой жүгүртүүнү, таанып-билүүнү жана үйрөнүүнү, ден соолукту сактоонун фундаменталдык механизмдерин үйрөтөт. Ошондуктан эң абройлуу дүйнөлүк сыйлыктардын бири – Нобель сыйлыгы физиология жана медицина тармагындагы ачылыштар үчүн ыйгарылат, бул илимдин адамзаттын бакубат жашоосу жана бактылуу келечеги үчүн эбегейсиз зор маанисин ырастайт.

Бирок физиологияны окутууда өзбек тилиндеги илимий адабияттардын, окуу китептеринин жетишсиздиги жогорку окуу жайларынын окутуучуларына жана студенттерине кыйынчылыктарды жараткан. Бул жагынан алганда, адамдын жана жаныбарлардын физиологиясы боюнча фундаменталдуу билимдерди берүү максатында «Адам жана жаныбарлардын физиологиясы» окуу китебинин жарыкка чыгышы абдан өз убагында болду. Биология, медицина, ветеринария, айыл чарба багыттары боюнча билим алып жаткан ЖОЖдордун окутуучулары жана студенттери үчүн чоң белек болду десек болот.

«Халк сузи» гаэетинин хабарлашы-на Караганда, «Замин-нашр» басмасынан чыккан бул колдонмо 16 баптан жана 645 беттен турат. Анда физиологиянын классикалык жана заманбап жетишкендиктери боюнча акыркы маалыматтар камтылган. Физиологиянын негизги бөлүмдөрү кеңири каралып, физиологиялык жана функциялык системалардын өзгөчөлүктөрү салыштырмалуу аспектиде көрсөтүлгөн.

—Акыркы убакта физиология дүйнөлүк илимий борборлордо эң тез өнүгүп жаткан илимдердин бирине айланды.“- дейт окуу китебинин автору, академик Бакриддин Зарипов.Айрыкча молекулалык физиологиянын пайда болушу көптөгөн ачылыштарга чоң түрткү берген. Бүгүнкү күндө алар биологияда гана эмес, медицина, педагогика, психология, криминалистика, археология сыяктуу маанилүү тармактарда да кеңири колдонулат. Окуу китебин түзүүдө физиология жаатындагы ушул сыяктуу заманбап изилдөөлөрдү, эл аралык илимий адабияттарды жана окуу-методикалык сунуштарды эске алдык. Китепте физиологиялык процесстердин молекулярдык, клеткалык, кыртыштык жана системалык негиздери кеңири камтылган.

Белгилей кетсек, окуу китебине киргизилген ар бир тема организмдеги ар кандай системалардын функциялык механизмдерин, алардын адаптациялоо мүмкүнчүлүктөрүн жана физиологиялык процесстердин илимий изилдөөлөрү менен тастыкталган маалыматтарын берет. Демек, келечекте илимий-изилдөө иштери менен алектенүүнү пландап жаткан жаштарга теориялык негиз болуп берери талашсыз.