Астана, 21-май, 2025-жыл – Караван Инфо маалымат агенттиги.Казакстанда уюлдук телефондордун көмүскө жүгүртүүсүн кыскартууга, керектөөчүлөрдүн укугун коргоого жана рыноктун ачыктыгын жогорулатууга багытталган абоненттик түзүлүштөрдү каттоо эрежелерине өзгөртүүлөр киргизилди. Бул тууралуу Казакстан Республикасынын Президентине караштуу Борбордук коммуникациялар кызматында өткөн брифингде Казакстандын Санариптик өнүктүрүү, инновациялар жана аэрокосмостук өнөр жай министрлигинин телекоммуникациялар боюнча комитетинин төрагасы Дамир Сейсембеков билдирди. Мекеменин маалыматы боюнча, 2024-жылы өлкөдө 5 миллионго чейин смартфон сатылып, анын 75%га чейини мыйзамсыз ташылып келинген, бул, эксперттердин айтымында, бир гана бренд үчүн мамлекет 70-80 миллиард теңгеге жакын салыкты жоготууга алып келген.

Дамир Сейсембеков жаңы эрежелер күчүнө киргенге чейин Казакстандын уюлдук түйүндөрүндө иштеп келген бардык уюлдук телефондор автоматтык түрдө “ак тизмеге” кирип, эч кандай чектөөсүз иштеп жатканын өзгөчө баса белгиледи. Жарандардын жана юридикалык жактардын ынгайлуулугу үчүн kz-imei.kz атайын онлайн порталы түзүлдү, анда каалаган адам өзүнүн аппаратынын келип чыгышынын мыйзамдуулугун текшерип, аны текшерүү үчүн кайрыла алат. Бүгүнкү күнгө чейин 4 миллиондон ашык түзмөк ийгиликтүү сыноодон өтүп, 22 миңден ашык арыз берилген жана дээрлик 5 миң колдонуучу катталган.

2025-жылдын 25-майынан тартып текшерүү процедурасы юридикалык жактар, анын ичинде импортерлор, расмий өкүлдөр жана ыйгарым укуктуу тейлөө борборлору үчүн милдеттүү болуп калат. Бул системаны киргизүү мобилдик жабдуулардын мыйзамсыз импортун олуттуу кыскартууга, керектөөчүлөрдү шектүү гаджеттерди сатып алуудан натыйжалуу коргоого, ошондой эле расмий жеткирүүлөрдү стимулдаштырууга жана рынокту эл аралык бренддердин көбүрөөк санына ачууга, ачык-айкын жана атаандаштык чөйрөнү түзүүгө мүмкүндүк берет.

Жаңы талаптарга ылайык, Казакстанга биринчи жолу алынып келинген бардык аппараттар эл аралык GSMA маалымат базасында да, мамлекеттик салык жана бажы системаларында да милдеттүү түрдө текшерүүдөн өтүшү керек. Текшерүү аппараттын билдирилген мүнөздөмөлөргө шайкештигин жана бардык коштоочу документтер менен анын импортунун мыйзамдуулугун гана эмес, ошондой эле уурдалган, жоголгон же бөгөттөлгөн аппараттардын маалымат базасындагы IMEI кодун милдеттүү түрдө текшерүүнү камтыйт.

Сүрөт:Казакстан Республикасынын Президентинин басма сөз кызматы