AFG‘ONISTON, 2025-yil 04-iyun – Karavan Info axborot agentligi.Afg‘oniston Jurnalistlarini Himoya Tashkilotining Xotin-qizlar qo‘mitasi Tolibon harakatining Nangarhor viloyatidagi ayol jurnalistlarning qonuniy vasiysiz (mahram) ishga borishiga yo‘l qo‘ymaslik qaroridan chuqur xavotir bildirdi.

Tashkilot matbuot bayonotida bu kabi cheklovlar ayollarning asosiy huquqlarini ochiqdan-ochiq buzayotgani va bu qaror nafaqat soʻz erkinligiga salbiy taʼsir koʻrsatishi, balki ayollarning jurnalistikada boʻlishini ham cheklashini taʼkidladi.

Tashkilot xotin-qizlar qo‘mitasi o‘z bayonotida, shuningdek, barcha xavfsizlik tahdidlari, ijtimoiy bosim va cheklovlarga qaramay, ayol jurnalistlar ayollar va boshqa zaif guruhlarning fikrlarini aks ettirishga sodiq qolishini, biroq bunday siyosat ularni asta-sekin ommaviy axborot vositalaridan siqib chiqarishini ta’kidladi.

Press-relizda shunday deyiladi:
“Biz Tolibonni kamsitish va avtoritar cheklovlar o‘rniga ayollarga teng ishtirok etish va hurmat madaniyatini yaratishga chaqiramiz, chunki bu tendentsiya nafaqat ayollar hayoti va erkinligiga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda, balki Afg‘onistonni xalqaro hamjamiyat nazaridan yanada yashirib qo‘yadi”.

Tashkilot xalqaro inson huquqlari institutlari, so‘z erkinligini qo‘llab-quvvatlovchi tashkilotlar, xalqaro hamjamiyat va Birlashgan Millatlar Tashkilotining Afg‘onistondagi vakolatxonalarini bunday “zulmkor” siyosatlar qarshisida jim turmaslikka, ayollarning ommaviy axborot vositalarida erkin, xavfsiz va samarali ishtirok etishini qo‘llab-quvvatlashga chaqirdi.

Tolibon harakatining Nangarhordagi Axborot va madaniyat departamenti rahbari va Jurnalistlar xavfsizligi bo‘yicha viloyat qo‘mitasi rahbari OAV vakillariga ayol jurnalistlar mahramsiz ishga chiqa olmasligini aytganidan so‘ng, Afg‘oniston Jurnalistlarini Himoya Tashkilotining Xotin-qizlar qo‘mitasi xavotir bildirdi.

Ommaviy axborot vositalari vakillari bu cheklovlarni ayol jurnalistlarning ishlashini oldini olishga urinish sifatida baholamoqda. Tolibon 2021-yilda Afg‘onistonda hokimiyatni tiklaganidan beri ular ayollarga nisbatan keng qamrovli cheklovlar qo‘ygan.

Ushbu cheklovlar ayol jurnalistlar, o'qituvchilar, talabalar, sobiq davlat xizmatchilari va boshqa faol ayollarni kasbiy va jamoat hayotidan ajratib qo'ydi.

Tolibon hukumati ayollarga jamoat ishlari, uzoq safarlar, ta’lim olish, hattoki bog‘ va hammomlarga borishni taqiqlab, bularning barchasini “shariat taqiqi” va “islom qadriyatlari” bilan oqladi.

Media sektori ham jiddiy cheklovlarga duch keldi, ayol jurnalistlar alohida qiyinchiliklarga duch keldi.

Bu cheklovlar nafaqat ayollarning asosiy huquqlariga, balki so‘z erkinligi, aholining axborotdan foydalanishi va jamoatchilik ochiqligiga ham salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda.

Xalqaro inson huquqlari tashkilotlariga ko‘ra, bunday chora-tadbirlar ayollarning ijtimoiy mavjudligini tizimli ravishda yo‘q qilishga zamin yaratadi va Afg‘onistonni xalqaro hamjamiyatdan yanada izolyatsiya qiladi.

Foto: IA Karavan Info hamkorlari