Tojikiston Respublikasi va Qirg‘iziston Respublikasi o‘rtasidagi uzoq yillik do‘stlik va yaxshi qo‘shnichilik rishtalariga asoslangan diplomatik munosabatlar 1993-yil 14-yanvarda tiklandi. 1997 yilning mart oyidan boshlab har ikki davlat poytaxtlarida elchixonalar ochildi, ikki tomonlama munosabatlarning huquqiy asosi 100 dan ortiq hujjatlarni o‘z ichiga oladi.

Mustaqillikning o‘ttiz yillik munosabatlariga asos bo‘lgan 1996-yil 12-iyuldagi Davlatlararo munosabatlarning asosiy tamoyillari to‘g‘risidagi shartnoma va 2004-yil 26-maydagi “Yaxshi qo‘shnichilik va hamkorlik to‘g‘risida”gi shartnomalar muhim huquqiy hujjatlardir.

Mustaqillik yillarida ikki davlat rahbarlarining muntazam tashriflari amalga oshirilib, do‘stlik va hamkorlik aloqalari mustahkamlanib bormoqda. Tojikiston Prezidenti Imomali Rahmon Bishkekka to‘rt marta (1993 yil yanvar, 1998 yil may, 2013 yil may va 2021 yil iyun) tashrif buyurdi. 2025-yil mart oyida Tojikiston Respublikasi Prezidentining Qirg‘izistonga davlat tashrifi bilan bo‘lib, bu ikki tomonlama munosabatlar rivojida yangi sahifa ochdi.

Muzokaralar chog‘ida hamkorlikning dolzarb masalalari va istiqbollari atroflicha muhokama qilinib, Tojikiston va Qirg‘iziston prezidentlarining Isfara (Tojikiston) va Botkant (Qirg‘iziston) shaharlarida ikkita chegara o‘tkazish punktlarining ochilish marosimida birgalikda ishtirok etishi alohida ahamiyat kasb etdi. Mazkur inshootlar ikki tomonlama munosabatlarni rivojlantirish va mustahkamlashga xizmat qiladi va tarixda do‘stlik ramzi sifatida qoladi.

Davlat tashrifi chog‘ida 16 ta muhim ikki tomonlama hujjatlar, jumladan, davlat chegarasi to‘g‘risidagi tarixiy shartnoma imzolangan bo‘lib, unda siyosiy madaniyatning yuksakligi va o‘zaro yondoshuvlar aks etgan.

Ikki davlat o‘rtasidagi munosabatlarda iqtisodiy hamkorlik muhim o‘rin tutib, nafaqat iqtisodiy taraqqiyot, balki tinchlik va barqarorlikni mustahkamlashga ham xizmat qilmoqda. Tojikiston va Qirg‘iziston savdo, transport va energetika sohalarida hamkorlik qilib, Markaziy Osiyo mintaqasi rivojiga hissa qo‘shadi.

Tojikiston Iqtisodiy taraqqiyot va savdo vazirligi maʼlumotlariga koʻra, 2024-yilda mamlakatlar oʻrtasidagi tovar ayirboshlash hajmi 12,2 million dollarni tashkil etgan, bu 2023-yilga nisbatan 4,3 foizga koʻpdir. Shundan 0,7 million dollari eksport, 11,5 million dollari esa importdir. Qirg‘iziston Tojikistonning savdo hamkorlari orasida 0,1% ulushi bilan 30-o‘rinni egalladi.

2025-yilning besh oyida tovar ayirboshlash hajmi 6,1 million dollarni tashkil etdi, bu 2024-yilning shu davriga nisbatan 29,8 foizga ko‘pdir. Eksport 1,3 million dollar, import 4,8 million dollarni tashkil etdi.

Mintaqaviy hamkorlik doirasida har ikki davlat Kollektiv Xavfsizlik Shartnomasi Tashkiloti, Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligi, Shanxay hamkorlik tashkiloti va boshqa tashkilotlar faoliyatida faol ishtirok etmoqda. Bu hamkorlik iqtisodiyot, xavfsizlik va ijtimoiy aloqalarni rivojlantirishga xizmat qiladi.

Tojikiston va Qirg‘iziston o‘rtasidagi madaniy va ilmiy hamkorlik ikki tomonlama munosabatlarni mustahkamlashda muhim o‘rin tutadi. Qo‘shma madaniy bayramlar va festivallar o‘zaro hamjihatlik, do‘stlik va strategik sheriklik munosabatlarini rivojlantirishga xizmat qilmoqda, bu esa o‘z navbatida iqtisodiy va ijtimoiy taraqqiyot, mintaqada tinchlik va barqarorlikni ta’minlashga xizmat qilmoqda.

Foto: Tojikiston Respublikasi Prezidenti matbuot xizmati