9-июлда Вашингтон 2-апрелде жарыялаган «өз ара» импорттук алымдарды киргизүү үчүн бир катар өлкөлөргө АКШ тарабынан берилген 90 күндүк жеңилдетилген мөөнөт аяктайт. 9-апрелде АКШнын президенти Дональд Трамп 75тен ашык өлкө жооп чараларды көрбөгөнүн жарыялап, сүйлөшүүлөрдү улантуу каалоосун билдирген. Буга байланыштуу алар үчүн 9-июлга чейин 10% өлчөмүндөгү убактылуу алым коюлган.

Бул мөөнөт аяктаар алдында Трамп жогорулатылган тарифтерди токтотуу мөөнөтүн 2025-жылдын 1-августуна чейин узартууну жарыялады.Бирок, ошол эле учурда бир катар өлкөлөр жаңы тарифтердин киргизилиши тууралуу билдирүүлөрдү алышкан. Тактап айтканда, 1-августтан тарта Казакстандан келген товарларга 25%дык алым киргизилет.

Казакстандын Соода министрлигинин 3-апрелде билдиргенине караганда, жаңы тарифтер Казакстандын АКШга экспортунун 4,8% гана таасирин тийгизет. Америкага жеткирилген өнүмдөрдүн 90% дан ашыгы Америка Кошмо Штаттары тарабынан бекитилген өзгөчөлүктөр тизмесине ылайык алымдардан бошотулган. Көбөйтүлгөн алымдар 2024-жылы 95,2 миллион долларды түзгөн экспорттун айрым топторуна тиешелүү болот. Алардын арасында фосфор, ферросилиций, линзалар, буудайдын глютени жана аммоний селитрасы бар. Ошентип, жаңы тарифтик жүк Казакстандын экспортчуларына кеминде 23,8 миллион доллар чыгым алып келиши мүмкүн.

6-июлда Трамп ошондой эле “антиамерикалык” саясаттары үчүн БРИКС өлкөлөрүнө кошумча 10 пайыздык бажы төлөмдөрүн киргизүү мүмкүнчүлүгүн жарыялаган. Соода адистери бул жарыялар апрель айында жарыяланган жогорку тарифтерден качууга аракет кылып жаткан өлкөлөргө кысымды күчөтүү максатында жасалганын айтышууда.

7-июлда Түштүк Африка "антиамерикалык" саясат боюнча айыптоолорду четке кагып, АКШ менен сүйлөшүүлөрдү конструктивдүү деп жарыялады. Ошол эле күнү орус президентинин басма сөз катчысы Дмитрий Песков БРИКС алкагындагы кызматташуу “эч качан үчүнчү өлкөлөргө каршы багытталган эмес” деп баса белгиледи.

Буга чейинки коркунучтар да пайда болгон: Трамп 2024-жылдын аягында X социалдык тармагында (мурдагы Twitter) БРИКС өлкөлөрү долларга альтернатива түзүүгө аракет кылышса, аларга 100 пайыздык тарифтерди киргизүүнү убада кылган.

«Эл аралык соодада долларды алмаштырууну чечкен ар бир өлкө Америка менен кош айтыша алат», – деп жазган ал.

Ошол эле учурда Евробиримдик жуманын аягына чейин АКШ менен алдын ала соода келишимине кол коюуну күтүүдө. Брюссель шарап, спирт ичимдиктери, учактар жана тетиктерге 10% пошлинаны алып салууну көздөп жатат, ошондой эле автоунааларга жана тетиктерге тарифти 25% төмөндөтүүнү талап кылууда, деп билдирет Bloomberg.

1-августтан баштап Корея Республикасы менен Жапонияга дагы кошумча алымдар киргизилет – ар бири 25%, деди Трамп.

Мунун фонунда АКШнын баалуу кагаздар рыногунда төмөндөө байкалды. Реакция апрель айындагыга караганда азыраак болгону менен, эксперттер инвесторлор жаңы тарифтер күчүнө кирээр-келбестен күмөн санап, рекорддук деңгээлге көтөрүлгөндөн кийин киреше алууну артык көрүшкөнүн белгилешүүдө.