Dushanbe, 18 iyul – “Karavan Info” IA.Tojikistonning iqlim va muzliklarni o‘rganish sohasida xalqaro hamjamiyat bilan ilmiy hamkorligi kengaymoqda. Tojikiston Milliy fanlar akademiyasi prezidenti Qobiljon Xushvaxtzoda Tojikistondagi eng yirik muzlik hisoblangan Vanchix muzligida dala tadqiqotlarida ishtirok etish uchun mamlakatimizga kelgan bir guruh xorijlik olimlar bilan ishchi uchrashuv o‘tkazdi.

Fanlar akademiyasi xabariga ko‘ra, uchrashuv RECAP (Regional iqlim va kriosferani baholash dasturi) xalqaro tadqiqot loyihasi doirasida bo‘lib o‘tgan bo‘lib, uning doirasida 2025-yilda Pomir tog‘larining baland tog‘ sharoitida keng ko‘lamli ilmiy ishlar olib borilishi rejalashtirilgan.

2024 yilda Vanchyax muzligida ikkita avtomatik meteorologik stansiya o'rnatildi. 2025-yilda qo‘shimcha uskunalarni o‘rnatishni yakunlash va meteorologik va glyatsiologik parametrlarni – havo harorati, yog‘ingarchilik, muzliklarning erish tezligi, muz massasi harakati va boshqalarni kuzatishni o‘z ichiga olgan to‘laqonli monitoring tizimini yaratish rejalashtirilgan.

Tanimas ko‘li yaqinida joylashgan avtomatik stansiyalar hozirda sinov rejimida ishlamoqda, zaxira uskunalari ham o‘rnatildi.

Uchrashuv davomida tadqiqotni o‘tkazish muddati va texnik jihatlari, jumladan, tog‘ logistikasining murakkabligi, og‘ir texnikalarni tashish zarurati, shuningdek, muzliklar va baland tog‘lardagi ekspeditsiyalarning keng xalqaro tajribasi muhokama qilindi.

Ekspeditsiya ishtirokchilari xavfsizligini ta’minlash, og‘ir tabiiy sharoitlarda ishlashda xalqaro standartlarga rioya etishga alohida e’tibor qaratildi.

"Noyob togʻ ekotizimiga va muzlik massivlariga ega Tojikiston iqlimshunoslar va glyatsiologlar uchun katta qiziqish uygʻotmoqda. Bunday qoʻshma loyihalar nafaqat ilmiy bilimlarni chuqurlashtiradi, balki yangi kadrlar tayyorlash va tajriba almashish uchun platforma ham tashkil etadi", — taʼkidladi yigʻilish ishtirokchilari.

SURAT: Vanjax muzligidagi Gorbunov ob-havo stansiyasi. Manba: Tojikiston Gidrometeorologiya agentligi.