Душанбе, 10 қазан 2025 жыл – Karavan Info ақпараттық агенттігі.Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Тәжікстанда өткен «Орталық Азия – Ресей» екінші саммитінде сөз сөйледі. Ол өз сөзінде Ресейдің одақтас әрі серіктес ретіндегі стратегиялық маңыздылығына тоқталып, аймақтық тұрақтылық пен экономикалық ынтымақтастықты нығайтудың басым бағыттарын атап өтті.

Тоқаев соңғы жылдары Орталық Азия өңірі саяси ынтымақтастық пен экономикалық бірлікке қарай дамып, Ресей үшін маңызды серіктеске айналғанын атап өтті.

• Сауда және ынтымақтастық: Президент Ресеймен сауда Орталық Азияның жалпы тауар айналымының үштен бірін құрайтынын, бұл көлемнің жартысынан көбі Қазақстанның үлесіне тиетінін (2024 жылы 28 миллиард доллар) атап өтті. Сауда кедергілерін кезең-кезеңімен жоюға шақырып, астықты тереңдете өңдейтін бірлескен кластерлер құруды ұсынды.
• Инвестициялар және өнеркәсіптік кооперация: Ресей Қазақстан экономикасының ең ірі инвесторы (26 млрд доллар). Өткен жылы өнеркәсіптік кооперацияны жедел дамытудың арқасында инвестиция ағыны 33%-ға (4 млрд долларға дейін) өсті.
• Көлік және логистика: логистика саласындағы ынтымақтастық стратегиялық маңызды болып табылады. Тоқаев 11 халықаралық көлік дәлізі өтетін Қазақстан еуразиялық желінің орталық буыны болып табылатынын атап өтті. Ол «Солтүстік-Оңтүстік» дәлізінің Шығыс тармағын инвестициялау және инфрақұрылымдық қолдау жөніндегі бірлескен бағдарламаны іске қосуды ұсынды.
• Энергетика және ядролық: Президент үшжақты газ одағы (Ресей, Қазақстан және Өзбекстан) аясындағы ынтымақтастықты құптады және Қазақстан арқылы Қытайға ресейлік мұнай транзитінің артқанын атап өтті. Ол «Росатомның» қатысуымен Қазақстанда бірінші атом электр станциясының құрылысы стратегиялық серіктестіктің жаңа тарауын ашатынын растады. Тоқаев Қазақстанда ядролық отын циклі саласындағы Өңірлік құзырет кеңесін құруды ұсынды.

Тоқаев экологиялық күн тәртібіне тоқталып, Орталық Азия елдері мен Ресейдің экология мәселелері бойынша министрлер кеңесін құруды және трансшекаралық өзендер мен Каспий теңізінің жағдайын объективті бағалау үшін ғарыштық мониторинг бағдарламасын жүзеге асыруды ұсынды.

Ауғанстанға қатысты Президент елді өңірлік экономикалық үдерістерге тарту бойынша үйлестірілген күш-жігерді жалғастыруды жақтады. Ол БҰҰ Бас хатшысын Ауғанстанға көмек көрсету миссиясының басшылығына құзыретті және тәжірибелі маманды тағайындауға шақырып, бұрынғы тағайындаулар осы елдің жағдайында «инклюзивтілік» және «гендерлік теңдік» қағидаттарының тиімсіздігін көрсеткенін айтты.

Фото:Аккорд