Душанбе, 22 декабри соли 2025 — Агентии иттилоотии Karavan Info. 20 декабр Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат, Эмомалӣ Раҳмон дар Саммити Муколамаи Осиёи Марказӣ + Ҷопон дар Токио суханронӣ карда, афзалиятҳои стратегии ҳамкории минтақавиро дар шароити мушкилоти нави иқтисодӣ ва иқлимӣ муайян кард. Дар зер нуктаҳои асосии суханронии Президент оварда шудаанд.
Дастгирии Ҷопон ҳамчун асоси ҳамкории бисёрсоҳавӣ
Сарвари давлат аз Ҳукумати Ҷопон барои дастгирии пайвастаи он аз лоиҳаҳо дар соҳаҳои калидӣ – иқтисод, инфрасохтор, нақлиёт, энергетика, кишоварзӣ, муҳити зист, тандурустӣ, маориф ва рушди иҷтимоӣ – изҳори сипоси самимӣ кард. Таъкид гардид, ки ин саҳм барои пешрафти иҷтимоию иқтисодии Тоҷикистон аҳамияти системавӣ дорад.
Иқтисоди сабз ва сармоягузориҳои оянда
Бо назардошти нақши калидии иқтисоди сабз дар ноил шудан ба Ҳадафҳои Рушди Устувор, Президент Эмомалӣ Раҳмон аз ҷалби сармоягузориҳо ва технологияи Ҷопон барои татбиқи стратегияҳои минтақавии энергияи сабз, пеш аз ҳама рушди иқтидори гидроэнергетикӣ, инчунин рушди бахши воқеии иқтисоди Тоҷикистон истиқбол кард.
Қайд гардид, ки кишвар сиёсати гузариш ба саноати "сабз"-ро пайваста амалӣ карда, дар бахшҳои асосии истеҳсолот технологияҳои инноватсионӣ ва экологӣ фаъолона ҷорӣ мекунад.
Ҳамкории саноатӣ ва устувории иқтисодӣ
Президент таъкид кард, ки бо назардошти воқеиятҳои нави иқтисодӣ, рушди робитаҳои саноатӣ ва амиқтар кардани ҳамкорӣ байни сохторҳои тиҷоратӣ бояд ба рушди дарозмуддат ва таъмини суботи иқтисодӣ дар давлатҳои минтақа нигаронида шуда бошанд.
Сарвари давлат бо баланд бардоштани сатҳи баланди саҳми Ҷопон дар татбиқи лоиҳаҳои хурду миёна дар Тоҷикистон, иштироки ҷониби Ҷопонро дар лоиҳаҳои бузурги дорои аҳамияти миллӣ ва минтақавӣ муносиб ва зарурӣ номид.
Соҳаҳои афзалиятнок ва захираҳои табиӣ
Гидроэнергетика, саноати маъдан ва коркард, саноати сабук ва хӯрокворӣ, кимиё ва дорусозӣ, мошинсозӣ ва металлургия аз ҷумлаи самтҳои афзалиятноки ҳамкорӣ номида шуданд.
Бо назардошти захираҳои бойи табиии Тоҷикистон, Президент омодагии кишварро барои ҳамкории васеъ бо шарикони ҷопонӣ дар соҳаи истихроҷ ва коркарди онҳо изҳор дошт.
Дипломатияи иқлим, об ва рушди устувор
Таваҷҷӯҳи махсус ба мушкилоти тағйирёбии иқлим, обхезӣ, хушксолӣ, тӯфонҳои чанг, сел ва вайроншавии экосистема зоҳир карда шуд.
«Мо аз аҳамияти ҳифзи захираҳои об ҳамчун манбаи ҳаёт, амнияти озуқаворӣ, энергия ва рушди устувор хуб огоҳ ҳастем», – гуфт президент Эмомалӣ Раҳмон ва нақши пешбари Тоҷикистонро дар пешбурди дипломатияи об таъкид кард.
Дар ин робита, ӯ аз ҳамаи кишварҳои манфиатдор даъват кард, ки дар Конфронси байналмилалии сатҳи баланд дар доираи Раванди оби Душанбе, ки моҳи майи соли 2026 баргузор мешавад, фаъолона иштирок кунанд.
Гуногунии биологӣ, партовҳо ва мутобиқшавӣ ба иқлим
Сарвари давлат таваҷҷӯҳи Тоҷикистонро ба ҳамкорӣ дар соҳаҳои ҳифзи гуногунии биологӣ, идоракунии партовҳо ва мутобиқшавӣ ба тағирёбии иқлим тасдиқ карда, ба аҳамияти роҳҳои ҳалли амалии муштарак таъкид кард.
Технологияҳои рақамӣ ва зеҳни сунъӣ
Таваҷҷӯҳи афзояндаи кишвар ба технологияҳои рақамӣ ва зеҳни сунъӣ, ки имкониятҳои навро барои таҳқиқоти илмӣ, мониторинги муҳити зист ва беҳтар кардани идоракунии захираҳо фароҳам меоранд, алоҳида қайд карда шуд.
Дар ин замина, аҳамияти дастгирии Ҷопон ва кишварҳои шарик аз ташаббуси Тоҷикистон барои қабули қатъномаи махсуси СММ бо номи "Нақши зеҳни сунъӣ дар фароҳам овардани имкониятҳои нав барои рушди устувор дар Осиёи Марказӣ" таъкид гардид.
Пайвастагии логистикӣ ва нақлиётӣ
Президент Эмомалӣ Раҳмон таъкид кард, ки Тоҷикистон ҳамчун кишвари маҳсур ба рушди логистика ва пайвастагии нақлиётӣ аҳамияти хоса медиҳад.
Вай гуфт, ки беҳтар кардани инфрасохтори роҳ ва роҳи оҳан, густариши алоқаҳои ҳавоӣ ва татбиқи лоиҳаҳои логистикии рақамӣ имкониятҳои навро барои тиҷорат, сармоягузорӣ ва рушди иқтисодӣ дар минтақа фароҳам меоранд.
Пешниҳодҳои мушаххас сохтмони марказҳои логистикӣ ва маҷмааҳои агрологистикиро дар минтақаҳои марзии Шимол ва Ҷануби кишвар барои рушди нақлиёти боркашонии транзитӣ дар бар мегиранд.
Омӯзиши кадрҳо ва ҳамкории илмӣ
Ҷопон ҳамчун шарики боэътимоди Тоҷикистон дар соҳаи тайёр кардани кадрҳо тавассути барномаҳои стипендиявии JICA ва JDS муайян карда шуд. Самтҳои умедбахши ҳамкорӣ рушди касбӣ, тайёр кардани кадрҳои техникӣ барои саноат ва татбиқи технологияҳои сабз, инчунин таъсиси лабораторияҳои тадқиқотӣ дар соҳаи гидроэнергетика, кишоварзии устувор ва идоракунии офатҳои табиӣ мебошанд.
Самти умумии рушд сулҳ ва устувор аст
Дар хотима, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон таъкид кард, ки ҳамаи пешниҳодҳои дар Саммит баёншуда инъикоси хоҳиши муштараки кишварҳо барои сулҳ, субот, эҳтироми мутақобила ва рушди устувор мебошанд.
АКС: Хадамоти матбуоти Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон