افغانستان، ۲۰ دسامبر ۲۰۲۵ – خبرگزاری کاروان اینفو. عکسی از یک دختر ده ساله افغان به عنوان عکس سال یونیسف برای سال ۲۰۲۵ انتخاب شده است. هیئت داوران در مراسم اهدای جوایز در برلین، این تصویر را نمادی از «مقاومت خاموش و پایداری دختران افغان» در مواجهه با محدودیتهای آموزشی اعمال شده توسط طالبان اعلام کردند.
این عکس، هاجره ۱۰ ساله اهل ولایت ننگرهار را نشان میدهد. او با قلم و کاغذی در دست، با دقت به کتاب درسی که روی زمین افتاده خیره شده و در حالی که متوجه است دیگر نمیتواند تحصیلات رسمی خود را ادامه دهد، درس میخواند.
از زمان به قدرت رسیدن طالبان در اوت ۲۰۲۱، آموزش دختران بالاتر از کلاس ششم در افغانستان ممنوع شده است. در نتیجه، میلیونها دختر در چهار سال گذشته دسترسی به مدرسه و دانشگاه را از دست دادهاند.
هیئت داوران یونیسف تأکید کرد که این عکس نه تنها لحظهای از زندگی یک کودک، بلکه «اراده و مقاومت میلیونها دختر افغان» را که از حق تحصیل محروم هستند، به تصویر میکشد.
آلکه بودن بندر، حامی افتخاری یونیسف در آلمان، گفت: «عکس برنده امسال نشان میدهد که دوران کودکی برای بسیاری از دختران در افغانستان چه معنایی دارد. آنها برای چیزی مبارزه میکنند که باید به طور طبیعی به دست آید: حق آموزش.»
پیتر ماتیاس گائده، رئیس هیئت داوران و عضو کمیته یونیسف آلمان، خاطرنشان کرد: «عکس الیز بلانچارد از هاجرا، مفهومی اغلب انتزاعی را به شیوهای کاملاً عینی به تصویر میکشد: کرامت انسانی. این عکس سرشار از شفقت، احترام و صمیمیت است.»
او افزود: «عکسهای خوب بهیادماندنی هستند، بهخصوص وقتی که پیام خود را بدون کلام منتقل کنند.»
تاریخچه پشت صحنه عکاسی
این عکس به طور اتفاقی توسط عکاس خبری فرانسوی، الیز بلانچارد، گرفته شده است. او در سال ۲۰۲۴، در یک سازمان مردم نهاد در افغانستان مشغول به کار بود و با هاجره در یک بیمارستان سیار آشنا شد. به گفته عکاس، در منطقهای که این دختر زندگی میکند، هیچ خدمات پزشکی دائمی وجود ندارد.
بلانچارد تصمیم گرفت تا هاجرا را تا خانهاش همراهی کند تا زندگی روزمرهاش را ثبت کند.
او گفت: «ما زیاد در مورد کارهایی که زنان و دختران اجازه انجام آن را ندارند صحبت میکنیم، اما من میخواستم نشان دهم که زندگی آنها چگونه میگذرد، زیرا آنها هم انسان هستند، درست مثل همه ما.»
الیز بلانچارد به مدت هفت سال در افغانستان کار کرد و با نشریاتی مانند گاردین و نیویورک تایمز همکاری داشت.
عکاس به یاد میآورد که پس از اینکه هاجرا آب آورد و غذا آماده کرد، وسایل مدرسهاش را بیرون آورد:
«او آنقدر غرق در درس خواندن بود که دیگر به من توجه نمیکرد.»
بلانچارد گفت این صحنه هم زیبا و هم تأثیرگذار بود، زیرا هاجرا میدانست که احتمالاً به جای ادامه تحصیل، برای ازدواج زودهنگام، زایمان و کار در مزرعه مقدر شده است. با این وجود، او گفت: «او واقعاً عاشق یادگیری بود.»
هاجرا هنوز نمیداند که عکسش جایزه عکس سال یونیسف را برده است – خانوادهاش به اینترنت دسترسی ندارند. الیز بلانچارد گفت: «به محض اینکه به افغانستان برگردم، قطعاً به او اطلاع خواهم داد.»
این عکاس در حال حاضر در میانمار مشغول به کار است، اما بر اهمیت بازگشت به افغانستان تأکید میکند:
حتی اگر این موضوع تیتر اول رسانهها نشود، ثبت وقایع مهم است، به خصوص حالا که کمکهای بشردوستانه به دلیل کاهش بودجه آمریکا به شدت کاهش یافته است.
یونیسف تخمین میزند که تا سال ۲۰۲۶، تقریباً ۲۱.۹ میلیون نفر، از جمله ۱۱.۶ میلیون کودک، در افغانستان به کمکهای بشردوستانه نیاز خواهند داشت. زنان، کودکان و آسیبپذیرترین افراد در معرض بیشترین خطر هستند.
عکس: الیز بلانچارد