ОРТАЛЫҚ АЗИЯ, 2025 жылғы 27 маусым — Керуен ақпараты АА.Халықаралық қауымдастық Израильдің Иранға қарсы жалғасып жатқан агрессиясына назар аударған кезде, Оңтүстік Азия аймағы, әсіресе Ауғанстан, өткір және толық мойындалмаған дағдарыспен бетпе-бет келіп отыр, деп жазады Пәкістанның Express Tribune басылымы редакциялық мақаласында.

Басылым Үндістан мен Пәкістан арасындағы қақтығыс қаупінің артуына қоса, Пәкістан мен Ауғанстан арасындағы қарым-қатынастың да нашарлағанына назар аударады. 2023 жылдан бері Пәкістан 800 мыңнан астам ауған босқынын елден шығарды, бұл Ауғанстандағы гуманитарлық және саяси жағдайды нашарлатты.

Мақалада АҚШ бастаған НАТО күштері мен «Талибан» қозғалысы арасындағы соғыс аяқталғанына қарамастан, Ауғанстандағы қауіпсіздік жағдайы өте тұрақсыз болып қалып отырғаны атап өтілген. БҰҰ-ның соңғы есебіне сәйкес, ДАИШ-К* болуы Талибан режиміне үлкен қауіп төндіруде.

Газет ISIS-K*-ның діни азшылықтарға шабуыл жасап қана қоймай, Талибан құрылымдарының өзіне де соққы беретінін атап көрсетеді. Атап айтқанда, қала құрылысы министрлігіне жасалған шабуыл министр Халил Хакканидің өліміне әкелді.

Ахмад Масуд басқаратын Ұлттық қарсыласу майданы мен генерал Ясин Зия басқаратын Ауғанстанды азат ету майданы Ауғанстандағы лаңкестік ұйымдармен күресуде.

Express Tribune адам құқықтарының нашарлап бара жатқанын атап көрсетеді. Жаңа оқу жылының басталуымен (2025 жылдың 22 наурызы) қыздарға тағы да орта және жоғары білім алуға тыйым салынды. Бұған қоса, елде гуманитарлық көмектің тапшылығы жалғасуда.

Біріккен Ұлттар Ұйымының 2025 жылға арналған гуманитарлық жоспары 17 миллионға жуық ауғандықтарға көмек көрсетуге арналған, оның 2,42 миллиард долларлық бюджетінің небәрі 15% ғана қаржыландырылады, бұл тіпті қарапайым қажеттіліктерді де қауіпке ұшыратады.

Сонымен бірге «Экспресс трибуна» газеті Ауғанстанда Қытайдың ықпалы артып келе жатқанын атап өтеді. Бейжің ұзақ жылдарға созылған шиеленістерден кейін Исламабад пен Кабул арасындағы саяси байланысты қалпына келтіруде делдалдық рөл атқаруға ұмтылуда.

Маусым айында Пәкістан Кабулдағы міндетін атқарушының орнына толыққанды елші тағайындалғанын жариялады. Ауғанстан үкіметі де соны ұстанды.

Қытай, Ресей және басқа да елдер Талибан өкілдерімен байланыста болғанымен, олардың ешқайсысы әлі үкіметті ресми түрде мойындаған жоқ.

Газет былай деп атап көрсетеді: Талибанға көтерілісші жартылай әскерилендірілген топтан толыққанды үкіметке айналу үшін төрт жылға жуық уақыт берілді. Алайда, олардың орнына репрессиялық әдістер арқылы билікті ұстай береді. Бүкіл дерлік үкімет әлі де «әрекет етуші» мәртебесіне ие.

Дүниежүзілік қауымдастық қозғалысты адам құқықтарының жүйелі түрде бұзылуына айыптайды: қыздарға алтыншы сыныптан кейін оқуға тыйым салынады, сөз бостандығы жоқ, саяси белсенділікке тыйым салынады, режимді сынаушылар тұтқындалып, аяусыз азапталады.

• Ресей Федерациясында тыйым салынған ұйым

Фото: IA серіктестері Karavan Info