Дүйшөмбү, 12-сентябрь, – «Караван Инфо» МА.Акыркы эки аптада орус рубли тажик сомонисине, ошондой эле негизги дүйнөлүк валюталарга карата олуттуу арзандап, эки өлкөнүн ортосундагы соодага, импортко жана экономикалык операцияларга таасирин тийгизди. Бул Орусиядагы эмгек мигранттарынын акча которууларына таянган Тажикстандагы миллиондогон үй-бүлөлөрдүн кызыкчылыктарына түздөн-түз таасирин тийгизди.

Тажикстандын Улуттук банкынын (НБТ) маалыматы боюнча, рублдин сомониге болгон расмий курсу 6,5% төмөндөп, 1000 рубль 119,5 сомониден (27-августта) 111,7 сомониге (11-сентябрда) чейин төмөндөдү. Ушундай эле деңгээл үстүбүздөгү жылдын февраль айынын башында гана байкалган.

Рублдин алсызданышы анын башка валюталарга карата абалынан да байкалат:

• долларга карата – 5,8% га (1 доллар үчүн 80,29дан 84,92 рублга чейин) төмөндөө;
• еврого карата – 6,4%га (€1 үчүн 93,84дөн 99,82 рублга чейин);
• юаньга карата – 6,4%га (¥1 үчүн 11,18ден 11,9 рублга чейин).

Орусиядан Тажикстанга акча которуулардын 90%дан ашыгы рубль менен келет. Улуттук банктын жоболоруна ылайык, 2016-жылдан бери мындай которуулар улуттук валютага конвертацияланып, алуучуларга сомони менен берилген. Ошондуктан, рублдин куну түшкөндө, мигранттардын үй-бүлөлөрү иш жүзүндө азыраак сумманы алышат, бул алардын сатып алуу жөндөмдүүлүгүн төмөндөтүп, жашоо деңгээлине таасирин тийгизет.

Экономисттер орус валютасынын төмөндөшүнө бир нече факторлорду аныкташат:

• чет өлкө валютасына суроо-талаптын өсүшү менен экспорттук кирешелердин азайышы;
• Россияда негизги пайыздык чендин төмөндөшү, бул валюталык спекуляцияны аз рентабелдүү кылган;
• рынокто анын сунушун азайткан валюталык кирешелерди экспорттоочулар тарабынан милдеттүү түрдө сатууну жокко чыгаруу;
• геосаясий чыңалуунун күчөшү жана инвесторлор рублдин баасына кошумча тобокелдиктерди жаратууда;
• жаңы жылдык майрамдардын алдында импортерлор тарабынан чет элдик валютага суроо-талаптын салттуу өсүшү.

Рублдин девальвациясы Тажикстанга социалдык-экономикалык басымды күчөтүүдө, бул жерде эмгек мигранттары үй-бүлөлөрдү жана ички керектөө суроо-талабын колдоодо негизги ролду ойнойт.

Эксперттер мындай тенденция улана берсе, рублдин курсунан көз карандылык улуттук экономика үчүн ого бетер оорлошорун эскертишүүдө.

СУРОТТв: ачык булактардан