Рустам Хальфин (14 октябри 1949-31 декабри 2008) рассоми маъруфи қазоқистонӣ, перформансист ва меъмор, ки дар санъати Осиеи Марказӣ изи назаррас гузоштааст. Вай яке аз шахсиятҳои муҳимтарини асри XX гардид, ки ба рушди тасаввуроти модернистӣ ва санъати минтақа таъсир расонд. Хальфин аввалин шуда дар Қазоқистон ба перформанс, инсталлясия ва видео-арт машғул шуд ва консепсияи беназири эстетикаи кӯчмандонро дар заминаи замони муосир эҷод кард.
Рустам Ҳалфин дар тошканд дар оилаи фронтовик Нурмуҳаммад Ҳалфин таваллуд шудааст. Бародари Рустам олим Марат Халфин аст. Дар Соли 1950 оила ба Алмаато кӯчид, Ки Рустам тамоми умри худро дар Он ҷо гузаронд. Соли 1972 ӯ институти меъмории Маскавро хатм кард ва шогирд Ба яке аз намояндагони барҷастаи авангарди рус Владимир Стерлигов шуд, ки назарияи “шуури коса-куполӣ” – ро фаъолона рушд дод. Дар Соли 1999, Хальфин галереяи LOOK-и худро кушод, ки ба маркази муҳими санъати муосир дар Алмаато табдил ефт.
Соли 2005 корҳои Рустам Халфин дар биенналеи бонуфузи Венеция намоиш дода шуданд, ки Дар Он Қазоқистон бори аввал санъати муосири худро дар арсаи ҷаҳонӣ нишон дод.
Мероси эҷодии Халфин зиеда аз се ҳазор асарро дар бар мегирад, аз ҷумла расмҳо, инсталлясияҳо, аксҳо ва видео-арт. Яке аз лоиҳаҳои муҳимтарини рассом инсталлясияи монументалии “лоиҳаи Гил” буд. Сатҳи сифр, ки соли 1999 оғоз ефтааст. Инсталлясия, ки аз симои 18-метраи инсон иборат аст, рамзи ҷудошавии одамон буд ва даъват ба муттаҳидшавӣ ва тафаккури санъати муосир буд.
Рустам инчунин консепсияи беназири пулота объекти пластикиро офарид, ки омезиши холигӣ ва пуррагиро ифода мекунад, ки унсури муҳими эҷодиети ӯ гардид. Корҳои ӯ дар бузургтарин осорхонаҳо, ба монанди галереяи Давлатии Третьяков Дар Русия, Осорхонаи санъати муосир дар Белгия ва осорхонаи Давлатии санъати Ба номи А. А. Кастеев ба Алмаато.
Хальфин дар бисер намоишгоҳҳои байналмилалӣ, аз ҷумла биенналеи Венеция (2005) ва Off the Silk Road (2002) иштирок кардааст. Корҳои ӯ дар марказҳои фарҳангӣ, ба монанди Haus der Kulturen Der Welt дар Берлин, осорхонаи Zimmerly дар Ню Ҷерсӣ ва Осорхонаи санъати муосир дар Караганда ба намоиш гузошта шуданд.
Намоишгоҳҳое, Ки Дар онҳо Халфин иштирок кардааст:
- 1981: “Намоишгоҳи чор” Дар Алмаато;
- 1991: рассомони Муосир Малевич дар галереяи Давлатии Третьяков Дар Москва;
- 2001: Фестивали Media city Дар Виндзор, Канада;
- 2005: намоишгоҳи Шахсӣ дар галереяи Тенгри-Умай Дар Алмаато.
Дар соли 2021, набераи Рустам Халфин, Руслан Халфин, фондеро таъсис дод, ки ҳадафи он ҳифз ва таҳқиқи мероси эҷодии рассом аст. Дар соли 2024 бойгонии онлайн бо зиеда аз 900 асари рақамӣ, аз ҷумла рассомӣ, графика, аксҳо ва матнҳои рассом кушода шуд. Архив ба номи галереяи LOOK, ки Халфин таъсис додааст, номгузорӣ шудааст ва бо забонҳои қазоқӣ, русӣ ва англисӣ дастрас аст. Дар соли 2025 нашри монография дар бораи эҷодиети Хальфин ва ташкили намоишгоҳи асарҳои Ӯ дар осорхонаи Нави Almaty Museum of Arts ба нақша гирифта шудааст.
Рустам Халфин дар Фарҳанги Қазоқистон ва Осиеи Марказӣ изи амиқ гузошт. Дар асарҳои худ ӯ анъанаҳои авангарди русро идома дода, шогирди Владимир Стерлигов буд. Эҷодиети ӯ беназир буд, ки таҳсилоти меъмориро бо рассомӣ ва санъати муосир омезиш медод. Дар ед доштани эҷодиети ӯ, рассом Ва нависанда Александр Бренер қайд кард, Ки Хальфин шогирд аз анъанаи пурқудрати модернистӣ буд ва ташаккули пластикиро унсури муҳимтарини санъати нав мешуморид.
Рустам Ҳалфин яке аз шахсиятҳои бонуфуз дар санъати муосири Осиеи Марказӣ боқӣ мемонад. Асарҳо ва фалсафаи ӯ илҳом мебахшанд ва ба наслҳои нави рассомон таъсир мерасонанд ва ҳифзи мероси ӯ як қисми муҳими таърихи фарҳангии минтақа мегардад.
Аксҳо: аз манбаъҳои кушода
Тарҷума бо Истифода Аз Тарҷумони Yandex