Osiyo tillarining xilma-xilligi: shevalar orqali madaniy meros – ИА Караван Инфо
Osiyo tillarining xilma-xilligi: shevalar orqali madaniy meros

Osiyo — g‘oyat boy til xilma-xilligiga ega qit’a bo‘lib, bu yerda shevalar xalqlarning madaniy o‘ziga xosligini shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etadi. Har bir sheva tilning alohida ko‘rinishi sifatida o‘z mintaqasining betakror tarixi, urf-odatlari va xususiyatlarini aks ettiradi, shu bois ular millionlab odamlarning kundalik hayotida juda muhim o‘rin tutadi.

Osiyoda keng tarqalgan xitoy tili shevalarga juda boy bo‘lib, ular ba’zan shunchalik farq qiladiki, turli sheva egalari bir-birini tushunishlari qiyin bo‘ladi. Rasmiy mandarin tili butun mamlakat bo‘ylab keng qo‘llanilsa-da, uning doirasida ham shimoliy va janubiy hududlar o‘rtasidagi farqlarni ko‘rish mumkin. Guangdong va Gonkongda keng tarqalgan kanton tili o‘zining murakkab ohangdorligi va o‘ziga xos iboralari bilan mashhur. Shanxayda shu nomdagi sheva ommalashgan bo‘lib, u nafaqat talaffuzi, balki so‘z boyligi bilan ham ajralib turadi. Sichuan aholisi esa nutqning mahalliy xususiyatlariga boy bo‘lgan o‘ziga xos lahjadan foydalanadi.

Yapon tilida ham bir nechta yorqin mintaqaviy shevalar mavjud. Tokio shevasi adabiy til uchun asos bo‘lgan, ammo Kansay kabi boshqa hududlarda mahalliy nutq ko‘rinishlari o‘ziga xos jihatlarini saqlab qolgan. Bu farqlar ham so‘z boyligida, ham talaffuzda seziladi va tilga qo‘shimcha rang-baranglik baxsh etadi.

Koreyada Seul lahjasi muloqot me’yori hisoblanadi, Janubiy va Shimoliy Koreyaning boshqa hududlarida esa tilning mahalliy variantlari saqlanib qolgan. Masalan, Pxenyan shevasi o‘ziga xos xususiyatlarga ega, mamlakat janubida esa nutqning mintaqaviy ko‘rinishlari bir-biridan sezilarli darajada farq qilishi mumkin.

Osiyodagi shevalar shunchaki muloqot vositasi emas, balki har bir mintaqaning tarixiy va madaniy taraqqiyotining in’ikosidir. Ular madaniy merosning muhim qismi bo‘lib, turli xalqlarning urf-odatlari, fe’l-atvori va turmush tarzini chuqurroq anglashga yordam beradi.

Manba: sayt https://caravan-info.uz/
error: