Janubiy Kavkaz, Markaziy Osiyo va Xitoyda mintaqaviy xavfsizlik va siyosiy masalalar bo‘yicha ekspertning fikricha, Markaziy Osiyo hozirda Eron orqali o‘tadigan yo‘lga tayanishni davom ettirishga arziydimi yoki yo‘qligini diqqat bilan baholamoqda.Andranik Ovannisyan.

Uning so‘zlariga ko‘ra, Yaqin Sharqda beqarorlikning kuchayishi va Tehron va Tel-Aviv o‘rtasidagi mojaroning ehtimoliy kuchayishi sharoitida bu yo‘nalish bilan bog‘liq xavflar foydadan ustun kela boshladi.

Mutaxassisning fikricha, Eron yo‘nalishi “Shimol-Janub” yo‘lagi doirasidagi strategik ahamiyatga ega bo‘lishiga qaramay, mintaqa davlatlari “Hurmuz bo‘g‘ozi potentsial blokadasi yoki yangi sanksiyalar joriy etilishi sharoitida bu yo‘nalish qanchalik barqaror?” degan savolni ko‘proq qo‘ymoqda.

Ochiq manbalardan xaritalar

— "Energiya resurslari va qishloq xoʻjaligi mahsulotlari eksporti ayniqsa zaif boʻlib bormoqda. Bu sohalarda nafaqat yetkazib berish narxi, balki barqarorlik ham muhimdir. Har qanday kechikish toʻgʻridan-toʻgʻri yoʻqotishlarni anglatadi", – deya taʼkidladi Ovanesyan.

Uning so‘zlariga ko‘ra, Transkaspiy yo‘nalishi muqobil bo‘lib bormoqda, bu esa qimmatroq bo‘lsa-da, Janubiy Kavkaz va Qora dengiz orqali xavfsizroq yo‘nalishni taklif etadi.

— "Ha, Kaspiy va Janubiy Kavkaz orqali tranzit qimmatroq bo'ladi, lekin siyosiy betaraflik va logistika prognozi asosiy bo'lib borayotgan sharoitda bunday investitsiyalar o'zini oqlaydi. Ayniqsa, Xitoyning "Bir kamar, bir yo'l" tashabbusi doirasida yo'laklarni diversifikatsiya qilishdan manfaatdorligini hisobga olsak", – deya ta'kidladi tahlilchi.

Ovanisyan, shuningdek, geosiyosiy xatarlarni hisobga olgan holda, mintaqalar uchun bitta vektorga bog‘liq bo‘lmagan logistika qurish muhimligini qo‘shimcha qildi:

— "Yoʻnalishlarni qayta yoʻnaltirish – bu vaqtinchalik chora emas, balki uzoq muddatli strategiya. Markaziy Osiyo minimal siyosiy shovqin bilan barqaror tranzitga muhtoj. Mintaqa davlatlari buni qanchalik tez anglab etsa, jahon savdosida raqobatbardosh boʻlib qolish imkoniyatlari shunchalik koʻp boʻladi", deb xulosa qildi u.

Siyosiy kuzatuvchi Z. Bogeev.

Ushbu maqola sun'iy intellekt yordamida tarjima qilingan