: 2035 жылға қарай темекі, алкоголь және тәтті сусындардың бағасы кем дегенде 50%-ға өсуі керек

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДСҰ) дүние жүзіндегі үкіметтерді 2035 жылға қарай темекі өнімдерінің, алкогольдік және қантты сусындардың бағасын кем дегенде 50%-ға көтеруге шақырды. Бұл ДДҰ-ның жаңа аналитикалық есебінде ұсынылған «3-тен 35-ке» жаңа бағдарламасының негізгі талабы.

Неліктен бұл маңызды?

• 50 миллион адамның өмірін сақтап қалды.«Зиянды» тауарлар бағасының бір реттік 50%-ға өсуі алдағы 50 жыл ішінде 50 миллионға дейін мезгілсіз өлімнің алдын алады, деп атап көрсетеді ұйым.

• Өлімнің 75 пайызы жұқпалы емес аурулардан.Жүрек аурулары, қатерлі ісік және қант диабеті әлемдегі жетекші өлтірушілер болып қала береді, темекі, алкоголь және артық қант негізгі драйверлер болып табылады.

• 10 жылда 1 триллион доллар.Қосымша акциздер мен «денсаулық салығы» 2035 жылға қарай ұлттық бюджеттерге медицина мен дамуды қаржыландыруға шамамен бір триллион доллар әкелуі мүмкін.

Бұл қалай жұмыс істейтін болады

1. Фискалдық шаралар.Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы темекіге, алкогольге және газдалған сусындарға акциздерді енгізуді және біртіндеп арттыруды ұсынады, бұл бағаны кем дегенде 50 пайызға көтеруді көздейді.

2. Қолжетімділігінің төмендеуі.Жоғары баға денсаулыққа зиянды өнімдерді тұтынуды азайтады, әсіресе жастар арасында.

3. Реформаларды қолдау.Ұйым жаңа салық тетіктерін енгізетін елдерге сараптамалық және әдістемелік көмек көрсетуге уәде береді.

Қандай да бір прецеденттер бар ма?
2012 жылдан 2022 жылға дейін 140-қа жуық ел темекіге акциздерді өсірді, бөлшек сауда бағасы 50%-дан астамға өсті. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының пікірінше, бұл ауқымды өзгерістер болуы мүмкін екендігінің дәлелі.

Енді не болады?
Ұлттық үкіметтер салық саясатын бейімдеудің жол карталарын бекітуі керек. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы тек тиісті министрліктерден ғана емес, сонымен қатар ғылыми қауымдастықтан, бизнестен және қоғамдық ұйымдардан да қолдау алады деп үміттенеді.